Batı müziğinde iki sesin arası iki eşit parçaya bölünmektedir ve arada kalan ses diyez ya da bemol ifadeleriyle tanımlanır. Ancak Türk Müziğinde iki notanın arası her birine koma ismi verdiğimiz 9 eşit parçaya ayrılmaktadır. 1,4,5 ve 8 komanın özel isimleri ve harfleri(rumuz) vardır. Makamları ortaya çıkaracak olan dörtlü ve beşliler oluşturulurken bu isimler ve harflerden yararlanılır.
Tüm ses egzersizlerini aldınız çalışmalarınızda gayet başarılı oldunuz. Katıldığınız herhangi bir gecede şarkı söylemeniz gerekli ve mikrofonu elinize aldınız.Acaba mikrofon nasıl tutulur?Ses tonunuza uygun en iyi ayar nasıl yapılacak.Tesisattan gelen çığlık sesi yani feedback nasıl önlenir.En önemlisi sahnede nasıl durulur? Hepsi bir araya gelince zorlaşmaya başlıyor..
Mikrofonda Tonlama ve Potans ayarları ;
Öncelikle mikrofon tutma ve mesafeden bahsedelim. Milrofonla şarkı söylerken sesimizin tıpkı egzersizlerde olduğu gibi duyulur ve söylediğimiz sözlerin anlaşılır olması gerekmektedir.Bu nedenle herşeyden önce mikrofonunuzun sesi sizinle beraber çalacak orkestradan düşük olmamalıdır.Ancak bu sesinizin orkestradan katbekat yüksek olacağı anlamına da gelmemelidir.Her enstruman ve vokalin duyulabildiği bir denge bu konuda önemli bir sonuç olmalıdır.
Aslında bir müzisyenin bu kadar şeyi bilmesi gereklimidir diye düşünebilirsiniz.Maalesef ülkemizde birçok müzik yapılan yerde tesisat ayarlarını yapan sahne yanındaki kişiler (bu kişiler kendilerine tonmayster de derler) konuda bilgi sahibi değildir.Kulaktan dolma ve kaliteli müzik dinletme seviyesine ulaşamayacak seviyede bilgileri olduğundan,sahne yaşantımızda bunun sık sık sıkıntısını duyduk.Ve kendi sesimizi tonlamayı tıpkı enstrumanlardaki gibi öğrenmek zorunda kaldık.Eğer bu işi yapmak istiyorsanız sizde her an bu durumlarla karşılaşabilirsiniz.O nedenle umarız ki şarkı söylediğiniz yerde iyi bir tonmaysterle karşılaşırsınız ya da ilerde yetişecek kaliteli tonmaysterlerle bu sorunlar düzelecek diyelim ve öğrenmeye devam edelim.
1-Mikrofonda ton ayarları yaparken öncelikle ses renginize uygun yapıda ayar gerekir.Basit ve genel olarak kullanılan bir mikserde her kanalda Bas,mid ve tiz ses ayarları vardır.
2-Eğer Tenor veya Soprano iseniz ; bas potansını orta seviyenin 1 kademe altında tutup mid potansını orta sevyenin 1-2 kademe yukarısına ve tiz (high) potans ayarlarını da orta seviyenin 3-4 kademe ilersine getirtmenizi öneririz.Bu ayarlar sizin doğal ses renginize yakın bir tını verdirecektir.
3-Eğer Bariton veya Mezosoprano iseniz : bas potansı orta seviye veya 1-2 kademe üzerinde.Mid frekansı ortanın 1-2 kademe üzerinde tiz potansı ise ortanın 2-3 kademe yukarısında olabilir.
4-Bas ve Alto sesler için ise : Basları güzel duyurabilecek bir ayar doyurucu olacaktır.Bas potansı orta kademenin 1-2 üstünde .Mid potansı orta seviyede ve tiz potansı da ortanın 2-3 kademe üzerinde iyi bir sonuç verecektir.
Mikrofon Tutma Teknikleri :
Şarkı söylerken mikrofon kullanmak çok önemlidir.Eğer şarkıda tizleşmeniz ve aynı zamanda sesinizi kuvvetli kullanmanız gereken bir yerde mikrofonu dudaklarınıza yapıştırırsanız sadece koca bir gürültüyle karşılaşırsınız.Ve uzun süreler çıkarmaya çalıştığınız o ses bir anda size zarar verici bir hale dönüşür.
1-Mikrofonla şarkı söylerken mikrofona hiçbirzaman çok yakın olmayın.Ve tesisatta ses ayarınız yapılırken de sakın mikrofonu dudaklarınıza yakın bir şekilde tutmayın,mikrofonu dudaklarınıza yapıştırmayın.Mutlaka arada 3-5 parmak civarı bir mesafe olsun.Bu şekilde belli harflerın (sert ünsüzler) ve güçlü seslerin patlamasını engellemiş olursunuz.Ve daha rahat şarkı söylersiniz.
2-Mikrofonla şarkı söylerken sesinizi göstermekten korkmayın.Yapacağınız tüm özel gırtlak ve ses hareketleri veya nameleri mikrofonu üç parmak mesafeden uzaklaştırmadan yapın.Yoksa bu sesler duyulmayacaktır.Kalın sesleri duyurmakta zorluk çekiyorsanız.En fazla iki parmağa kadar mikrofonu yaklaştırabilirsiniz.Şu asla unutulmamalıdır ki iyi eğitim almış bir ses için kalın sesleri iyi duyuramama gibi bir sorun olmayacaktır.Kuvvetli sesleri verirken ise beş parmak mesafeye kadar mikrofonu uzaklaştırın.Tabii bu söylenenler.İyi bir ses ayarının yapıldığı yerlerde başarılı sonuç verecektir.
3-Mikrofonda şarkı söylerken;mikrofonu ses alan ön yuvarlak bölümü ağzınıza paralel olarak gelecek şekilde tutmaya dikkat edin bu sayede daha iyi ve daha fazla ses alacaktır.Eğer mikrofonu hareket ettiriyorsanız aynı dik mesafeyi koruyarak baş ve ağzınızı da aynı yönde paralellik bozulmayacak şekilde bir konumla hareket ettirin.
4-Ses ayarlarının iyi yapılmadığı bir yerde sahne almayın.Bu sesiniz için hiç sağlıklı olmayacaktır.Çabuk yorulma ve ses hastalıklarına yakalanmanızı mikrofon geciktirmez ve engellemez.Eğer yine de böyle bir yerde sahne almak zorundaysanız yine de ses ayarlarını bu şekilde yaptırmanızı öneririz.Hiçbir şekilde sesiniz ne çok önde,yüksek ne de çok geride,düşük seviyede duyulmamalıdır.
Hangi Mikrofon :
Kablolu ve kablosuz tarzda birçok firmanın mikrofonları müzik yapılan yerlerde kullanılıyor. Ancak genel olarak kullanılan ve iyi sonuç veren mikrofonlardan önereceğimiz Shure modelleridir.Genelde birçok müzik mekanında olan ve iyi sonuç veren bir mikrofondur.Bunun dışında ortalama eğlence yerlerinde pek iyi mikrofonlar olduğu da söylenemez.Eğer bulabiliyorsanız shure'dan şaşmayın deriz.Hem enstruman hem de ses için kullanılan Shure SM58 modeli epey yaygındır.
Sahnede Nasıl durmalı :
Tabii ki bu konu sahnede olan herkes için oldukça zorlayıcıdır.Sahnede durmak herkes tarafından görülmek izlenmek anlamına da geleceğinden en doğru duruş sizi güvende hissettirecek aynı zamanda seyircide de beğeni uyandıracaktır.Tabii ki her sanatçının kendi söylediği tarza uygun yapıda bir duruşu bulunur.Ancak sahne duruşunda uygulanabilecek en kolay ve başarılı duruş dik olarak durmak,elleri ya sabit bir yerde bağlamak ya da çok fazla hareketli olmayacak şekilde şarkının tarzına uygun hareket ettirmek.
Bunun dışında şarkıyı söylerken mutlaka seyirciyle göz temasınız olmalıdır.Yani gözler tamamiyle kapalı,kendi kendine şarkı söylemek seyircide olumlu bir etki bırakmayacaktır.Her izleyiciye sanki şarkıyı kendisine söylermişcesine ulaşmalısınız.Sahne sanatları mutlaka karşılıklı etkileşim içerir.Unutmayın ki şarkı söylemek sanki konuşmak gibidir.İyi şarkı söylemek de tıpkı iyi konuşmak gibi inandırıcı,içten ve doğru mimiklerle süslenmiş bir bütün olduğu zaman başarılıdır.Bu da tabiiki uzun bir eğitim ve tecrübeye ihtiyaç duyar..
Yorumlar