Batı müziğinde iki sesin arası iki eşit parçaya bölünmektedir ve arada kalan ses diyez ya da bemol ifadeleriyle tanımlanır. Ancak Türk Müziğinde iki notanın arası her birine koma ismi verdiğimiz 9 eşit parçaya ayrılmaktadır. 1,4,5 ve 8 komanın özel isimleri ve harfleri(rumuz) vardır. Makamları ortaya çıkaracak olan dörtlü ve beşliler oluşturulurken bu isimler ve harflerden yararlanılır.
Transpoze ( transposer ) aslen Fransızca bir keLime oLup şuradaki müzik sözLüğüne göre " Aktarmak, bir parçayı yazılı bulunduğu eksenden başka bir eksene aktarmak" anLamına geliyor. Ahmet Say tarafından yazıLan "Müzik SözLüğü" kitabında ise bunLara ek oLarak, " Terim, Latince transponere:"tercüme etmek" sözcüğünden kaynakLanır. itaLyanca transpozisione, aLmanca tronsponierung. diLimizde aktarım oLarak karşıLanan ve benimsenen bu terim, aktarımcı çalgılar dolayısıyla sıkça kuLLanıLır." (1. Basım / eylül 2002 / s.525) açıklamaları eklenmiş.
Aktarımcı çalgılar hangileridir: Si bemol ve La klarnetler, Mi bemol küçük klarnet, si bemoL pistonLu kornet ve büğlü, si bemol soprano saksofon ve tenor saksofon, mi bemol bariton saksofon, saxhorn aiLesinin tümü.
neyse konuya döneLim.
Transpoze - Aktarım Nedir? ( Detaylı açıklama )
Aşağıda kardeşimin bir zamanLar nette yayınLadığı metinlerin bir bölümünü buraya taşıyorum.
TRANSPOZE
Her şey iyi güzel de bu ton bana tiz geldi (tersi de söz konusu tabi) diyorsanız sizin artık yapmanız gereken şey tonu kendi sesinize adapte etmektir. Yani transpose etmektir. Peki bu transpose nedir, nasıl olur? Güzel bir soru değil mi? O zaman hemen başlayalım.
Kelime anlamı olarak perdesini değiştirmek diyebiliriz kabaca.
Am C Dm F Em akorlarından oluşan bir parçamız var diyelim.Bu ton Am, ama biz Dm tonuna çevireceğiz. Şimdi, Am' den Dm' e kaç ses var onu bulalım. Sayıyoruz, La, Si, Do, Re. Yani Dört ses. Hemen aralığını buluyoruz. La ve si arası tam ses, si ve do arası yarım ses, do ve re arası tam ses. Demek ki toplam 2,5 (ikibuçuk) ses. Am transpose sonucu Dm olduğuna göre sonraki akor olan C' de F olacaktır.Do re arası tam ses, re mi arası tam ses, mi fa arası yarım ses. Yine toplam 2,5 ses oldu. O zaman Am C Dm F Em akorlarının transpose sonucu Dm F Gm Bb Am olduğunu görüyoruz. Eğer Am7 olsaydı akorumuz, biz de Dm7 olarak kullanacaktık Örnek olması açısından aşağıdaki resmi inceLeyin.
ve ayrıca güzel açıklandığı için şuradan da bir alıntı yapmak istiyorum. Hazırlayan her kimse teşekkürler.
Transpoze Nedir?
Kelime anlamı; bir şarkıyı yazıldığı tondan başka bir tona, aralıklarını koruyarak taşımak yada aktarmak demektir. Türk müziğinde göçürmek (şed) denir.
bkz.(Müzik İşaretleri ve terimleri sözlüğü-Murat Özden Uluç).
Nerde ve nasıl kullanırız?
Transpoze işlemini en çok insan sesi ile icra edilen eserlerde kullanırız. Bunun dışında Klasik ve Enstrumantal eserlerde de kullanılabilir. Biz burada Gitarla eşlik edilen şarkıların transpoze edilmesine değinecegiz. Bunu için önce sesler arasındaki aralıklarla ilgili biraz bilgimiz olmalı. Doğal majör dizi, aralıkları bulmaktaki temel kaynağımız olacak.
Aralıklar :
gördüğünüz gibi B (si) -C (do) ve E (mi) -F (fa) arası yarım ton diğerleri tam tondur, bunu unutmuyoruz..
Tranpoze Örneği
Şimdi aşağıdaki şarkımızı traspoze edelim. Önce hangi tonda rahat söyleyebileceğimize karar veriyoruz, ardından işleme başlıyoruz. Ben şarkıyı Dm'e aktarcağım, aktarım yaparken unutmamamız gereken en önemli konu; akorumuz, "minör" ise "minör", "majör" ise "majör", "yedili" ise "yedili" olarak kalacak. Yani akorumuzun yapısını değiştirmiyoruz.
İlk önce orjinal tonumuz olan; Am ile aktaracağımız ton Dm arasındaki aralık farkını hesaplıyoruz. Yukarıdaki aralık tablosuna baktığımızda A ile D arasının 2.5 ton olduğunu görüyoruz. Şimdi şarkıdaki her akoru 2.5 ton ileriye aktaracağız.
bu aLttaki biLgiLeri de bir yerden buLup mutLaka Lazım oLur diye kaydetmiştim. şu an hatırLayamıyorum hangi sitedendi. kim hazırLadıysa ona da teşekkür ettim.
Transpoze tabLosu
Bazen şarkıların akorları sesinize göre ince veya kalın gelebilir. Bu durumlarda akorları Transpoze etmeniz gerekir.
Aşağıda akorların Transpoze tablosunu görüyorsunuz.
Bu tablodan yararlanarak istediğiniz şarkıyı kendi sesinize göre düzenleyebilirsiniz. Yapmanız gereken sötlemek istediğiniz şarkının akorlarını aşağıdaki cetvele göre değiştirmek. İnceltmek (tiz) için aşağı kalınlaştırmak(pes) için yukarı doğru çıkacaksınız
Majorler
C B Bb A Ab G F# F
C#/Db C B Bb A Ab G F#
D C# C B Bb A Ab G
Eb/D# D C# C B Bb A Ab
E Eb D C# C B Bb A
F E Eb D C# C B Bb
F#/Gb F E Eb D C# C B
G F# F E Eb D C# C
Ab/G# G F# F E Eb D C#
A Ab G F# F E Eb D
Bb A Ab G F# F E Eb
B Bb A Ab G F# F E
Minörler
Cm Bm Bbm Am Abm Gm F#m Fm
C#m/Dbm Cm Bm Bbm Am Abm Gm F#m
Dm C#m Cm Bm Bbm Am Abm Gm
Ebm/D#m Dm C#m Cm Bm Bbm Am Abm
Em Ebm Dm C#m Cm Bm Bbm Am
Fm Em Ebm Dm C#m Cm Bm Bbm
F#m/Gbm Fm Em Ebm Dm C#m Cm Bm
Gm F#m Fm Em Ebm Dm C#m Cm
Abm/G#m Gm F#m Fm Em Ebm Dm C#m
Am Abm Gm F#m Fm Em Ebm Dm
Bbm Am Abm Gm F#m Fm Em Ebm
Bm Bbm Am Abm Gm F#m Fm E
not: Yeri geLmişken kulak eğitimi için bir zamanLar şöyLe bir şey hazırLamıştık. bazı Linkler çalışmıyor, idare edersiniz artık.
Aktarımcı çalgılar hangileridir: Si bemol ve La klarnetler, Mi bemol küçük klarnet, si bemoL pistonLu kornet ve büğlü, si bemol soprano saksofon ve tenor saksofon, mi bemol bariton saksofon, saxhorn aiLesinin tümü.
neyse konuya döneLim.
Transpoze - Aktarım Nedir? ( Detaylı açıklama )
Aşağıda kardeşimin bir zamanLar nette yayınLadığı metinlerin bir bölümünü buraya taşıyorum.
TRANSPOZE
Her şey iyi güzel de bu ton bana tiz geldi (tersi de söz konusu tabi) diyorsanız sizin artık yapmanız gereken şey tonu kendi sesinize adapte etmektir. Yani transpose etmektir. Peki bu transpose nedir, nasıl olur? Güzel bir soru değil mi? O zaman hemen başlayalım.
Kelime anlamı olarak perdesini değiştirmek diyebiliriz kabaca.
Am C Dm F Em akorlarından oluşan bir parçamız var diyelim.Bu ton Am, ama biz Dm tonuna çevireceğiz. Şimdi, Am' den Dm' e kaç ses var onu bulalım. Sayıyoruz, La, Si, Do, Re. Yani Dört ses. Hemen aralığını buluyoruz. La ve si arası tam ses, si ve do arası yarım ses, do ve re arası tam ses. Demek ki toplam 2,5 (ikibuçuk) ses. Am transpose sonucu Dm olduğuna göre sonraki akor olan C' de F olacaktır.Do re arası tam ses, re mi arası tam ses, mi fa arası yarım ses. Yine toplam 2,5 ses oldu. O zaman Am C Dm F Em akorlarının transpose sonucu Dm F Gm Bb Am olduğunu görüyoruz. Eğer Am7 olsaydı akorumuz, biz de Dm7 olarak kullanacaktık Örnek olması açısından aşağıdaki resmi inceLeyin.
ve ayrıca güzel açıklandığı için şuradan da bir alıntı yapmak istiyorum. Hazırlayan her kimse teşekkürler.
Transpoze Nedir?
Kelime anlamı; bir şarkıyı yazıldığı tondan başka bir tona, aralıklarını koruyarak taşımak yada aktarmak demektir. Türk müziğinde göçürmek (şed) denir.
bkz.(Müzik İşaretleri ve terimleri sözlüğü-Murat Özden Uluç).
Nerde ve nasıl kullanırız?
Transpoze işlemini en çok insan sesi ile icra edilen eserlerde kullanırız. Bunun dışında Klasik ve Enstrumantal eserlerde de kullanılabilir. Biz burada Gitarla eşlik edilen şarkıların transpoze edilmesine değinecegiz. Bunu için önce sesler arasındaki aralıklarla ilgili biraz bilgimiz olmalı. Doğal majör dizi, aralıkları bulmaktaki temel kaynağımız olacak.
Aralıklar :
gördüğünüz gibi B (si) -C (do) ve E (mi) -F (fa) arası yarım ton diğerleri tam tondur, bunu unutmuyoruz..
Tranpoze Örneği
Şimdi aşağıdaki şarkımızı traspoze edelim. Önce hangi tonda rahat söyleyebileceğimize karar veriyoruz, ardından işleme başlıyoruz. Ben şarkıyı Dm'e aktarcağım, aktarım yaparken unutmamamız gereken en önemli konu; akorumuz, "minör" ise "minör", "majör" ise "majör", "yedili" ise "yedili" olarak kalacak. Yani akorumuzun yapısını değiştirmiyoruz.
İlk önce orjinal tonumuz olan; Am ile aktaracağımız ton Dm arasındaki aralık farkını hesaplıyoruz. Yukarıdaki aralık tablosuna baktığımızda A ile D arasının 2.5 ton olduğunu görüyoruz. Şimdi şarkıdaki her akoru 2.5 ton ileriye aktaracağız.
bu aLttaki biLgiLeri de bir yerden buLup mutLaka Lazım oLur diye kaydetmiştim. şu an hatırLayamıyorum hangi sitedendi. kim hazırLadıysa ona da teşekkür ettim.
Transpoze tabLosu
Bazen şarkıların akorları sesinize göre ince veya kalın gelebilir. Bu durumlarda akorları Transpoze etmeniz gerekir.
Aşağıda akorların Transpoze tablosunu görüyorsunuz.
Bu tablodan yararlanarak istediğiniz şarkıyı kendi sesinize göre düzenleyebilirsiniz. Yapmanız gereken sötlemek istediğiniz şarkının akorlarını aşağıdaki cetvele göre değiştirmek. İnceltmek (tiz) için aşağı kalınlaştırmak(pes) için yukarı doğru çıkacaksınız
Majorler
C B Bb A Ab G F# F
C#/Db C B Bb A Ab G F#
D C# C B Bb A Ab G
Eb/D# D C# C B Bb A Ab
E Eb D C# C B Bb A
F E Eb D C# C B Bb
F#/Gb F E Eb D C# C B
G F# F E Eb D C# C
Ab/G# G F# F E Eb D C#
A Ab G F# F E Eb D
Bb A Ab G F# F E Eb
B Bb A Ab G F# F E
Minörler
Cm Bm Bbm Am Abm Gm F#m Fm
C#m/Dbm Cm Bm Bbm Am Abm Gm F#m
Dm C#m Cm Bm Bbm Am Abm Gm
Ebm/D#m Dm C#m Cm Bm Bbm Am Abm
Em Ebm Dm C#m Cm Bm Bbm Am
Fm Em Ebm Dm C#m Cm Bm Bbm
F#m/Gbm Fm Em Ebm Dm C#m Cm Bm
Gm F#m Fm Em Ebm Dm C#m Cm
Abm/G#m Gm F#m Fm Em Ebm Dm C#m
Am Abm Gm F#m Fm Em Ebm Dm
Bbm Am Abm Gm F#m Fm Em Ebm
Bm Bbm Am Abm Gm F#m Fm E
not: Yeri geLmişken kulak eğitimi için bir zamanLar şöyLe bir şey hazırLamıştık. bazı Linkler çalışmıyor, idare edersiniz artık.
Yorumlar