Batı müziğinde iki sesin arası iki eşit parçaya bölünmektedir ve arada kalan ses diyez ya da bemol ifadeleriyle tanımlanır. Ancak Türk Müziğinde iki notanın arası her birine koma ismi verdiğimiz 9 eşit parçaya ayrılmaktadır. 1,4,5 ve 8 komanın özel isimleri ve harfleri(rumuz) vardır. Makamları ortaya çıkaracak olan dörtlü ve beşliler oluşturulurken bu isimler ve harflerden yararlanılır.
Yaş: 11 – 13
Konu: Ses Eğitimi
Amaç: Ses eğitimine giriş yapmak. Grup duygusunu geliştirmek, konsantrasyonu pekiştirmek, toplulukla çalışma isteğini geliştirmek, grup içinde uyum sağlamak.
Çalışma Alanı: Zemini parke ya da halı kaplı boş bir salon.
Isınma: Katılımcıların bedenlerini ısıtacak/gevşetecek bir genel ısınmanın yanı sıra, boğumlanma temrinleri. Ses ısıtma ve ses açma.
Herkes salona dağılsın, kümeleşmeyelim. Tek tek ama hep beraber çalışacağız. Yaptığınız işe konsantre olun ve birbirinize yardım edin. Hep birlikte anlamlı sesler çıkaracağız. Durun! diye bağırdığımda ya da el çırptığımda tüm seslerin anında kesilmesi gerekir. Hazır mısınız?
Evet, herkes susturma sesi çıkarsın… Şşş… Şimdi fısıldama... Tıslama… Mırıldanma… Mızırdanma… İnleme… Yakarma… Söylenme… Homurdanma… Kükreme… Bağırma… Durun!
Son çıkardığımız sesten başlayarak (sondan başlayarak), başa doğru gideceğiz. Bağırma… Kükreme… Homurdanma… Söylenme… Yakarma… İnleme… Mızırdanma… Mırıldanma… Tıslama... Fısıldama… Susma… Durun!
Drama Liderine Notlar
Üzerinde önemle durulacak nokta, sözcüklerin değil, seslerin kullanılmasıdır.
Tüm grup aynı ses yoğunluğu ve yüksekliğinde bir arada olmaya çalışmalıdır. Bu uyumu sağlamak kolay değildir. Bunun için iyi konsantre olmaları gerekir. Başardıklarında onları ödüllendirin.
Amaç gereken sesi mümkün olduğu kadar gerçeğe yakın bir şekilde çıkarmak için, birbirleriyle yardımlaşırken grup “duygusunu” geliştirmektir.
Bu tip bir “koro” çalışması katılımcıların birbirlerini dinlemelerini, yardımlaşmayı ve toplulukla çalışma isteğini geliştirir. Bu da yapılan drama çalışmasının ana amaçlarından birisidir.
Eğer çalışmada çocuklar iyi bir konsantrasyon yakalamışlarsa; tüm sınıfla veya beşer kişilik gruplarla aşağıdaki çalışmalar denenebilir.
Çocuklardan aşağıdaki duyguları seslerle ifade etmelerini isteyin; korkmuş, gülen,heyecanlı, meraklı, sıkılmış, memnun, sinirli, üzgün ve neşeli.
İlave Geliştirme
Çocuklar bir daire oluşturmalı ve kendilerinin birer büyük (zırıltılı, vızıltılı sesler çıkaran) topaç olduğunu düşünmeliler
Çocuklar dairede kendileri dönmemeliler, birbirlerinin peşi sıra yürüyüp genel dairenin bir parçası olmalılar. Ancak çok hızlı bir şekilde ve daireyi hiç bozmadan, içeri ve dışarı doğru hareket etmeliler.
Sonra onlara çok büyük bir ağız şeklini almalarını söyleyin. Bu çalışma ‘Koca Ağız’ diye anılır. Kimlerin dudak, dil veya diş olması gerektiğine grup karar vermelidir.
Ağız yavaş ve gitgide ritimli bir şekilde soluk alıp vermelidir.
Grup koca ağız olarak kızgın bir şekilde bağırmalı, horlamalı, dırdır etmeli, iç çekmeli ve feryat etmelidir.
Koca ağız tüm grupla yapılabileceği gibi, 5 veya 6 kişilik küçük gruplarla da yapılabilir. Dikkat edilmesi gereken husus ‘söz’ yerine ’ses’ kullanmaları gerektiğidir.
Son aşamada ise grup bilinen bir öyküyü sadece ‘ses’ kullanarak oynayabilir.
Kaynak: I DEAS WORK IN DRAMA Michael The odorou, STANLEY THORNES LTD. 1990, GREAT BRITAIN, THE BATH PRESS, AVON (1. Bölüm; Geniş Gruplarla Çalışma, Sayfa 21 – 23)
Çev. Ceren Arzu OKUR, Oluşum Drama Atölyesi Drama Lideri
teşekkürler Ceren aRzu oKuR
Yorumlar