Çok tanrılı dinler zamanından tek tanrılı dinlere geçen bir günahlardan arınma seremonisi var. Belli zamanlarda insanlar, günahlarını simgeleyen notları, muskaları ve benzeri şeyleri bir keçinin üstüne asar ve keçiyi çöle, ölüme gönderirlermiş. "Günah Keçisi" deyimi oradan geliyor.İşte şeytan da günah keçilerinin en büyüğü… İnsanoğlu (veya kızı) önce bazı edimlerine "günah" tanımını yapıyor. İlk başta Mezopotamya'da bireyi ezmek için ve daha kötüsü birey kendi ezilişini doğrulasın diye keşfedilen günah daha sonra İran'da bireyi korkutmak için icat edilen şeytanın hükümranlığına veriliyor... Okyanusya ve Uzakdoğu'daki cinlerle uç veren, İran Zerdüşt diniyle başlayan şeytan imalatı… Oysa eski kadim uygarlıklarda belirgin bir şeytan imgesi yok. Onun yerine engellenmiş aşıkların, kazıklanmış tüccarların, boynuzlanmış kocaların ve kıskanç komşuların kötü mizaçlarını dile getirmeye yarayan iblisler var yalnızca. Bir de her şeyin olduğu gibi cehenneminde bir sorumlusu var. Bu kimi zaman bir cin kimi zamansa bir tanrı. Şeytan daha sonra, çok daha sonra tek tanrılı dinlerle birlikte insanlığın üzerine çöküyor. Budistlerde, eski Yunan'da, Roma'da bulunmayan ama iki bin altı yüz yıldır hayatın her alanında karşımıza çıkan varlık.
Günah keçisi aslında Yahudilerin eskiden her yıl günahlarını yükledikleri inancıyla çöle,vahşi tabiata saldıkları veya çöle götürülmek üzere başıboş bıraktıkları,tüm toplumun günahlarını sırtında taşıyan keçiye verilen addır.
"Günah keçisi"deyimi ,iyi gitmeyen her türlü işten sorumlu tutulan,başkalarının cezasını ve sorumluluğunu çeken kişi anlamında kullanılır.Deyimin kökeni Yahudiliğin inanış ve tarihinde vardır ama olayın gelişimi İncilde anlatılır.
Bu anlatıma göre yıllık günah çıkarma merasimlerinin bitinde,en yüksek seviyedeki Musevi din adamı Allah’a adamak üzere iki keçi seçer. Bunlardan biri kesilerek Allaha kurban edilecek diğeride İsrail halkının tüm günahlarını üzerine yüklenerek çöle salınacaktır.İki hayvan için bir kura düzenlenir.
Kesilecek kurban edilmek üzere ismi çıkan keçiyi din adamı Aaron keserek kurban eder.Sonra ellerini ikinci keçinin başına koyarak İsrail halkının o zamana kadar yaptığı bütün haksızlıkları,kötülükleri,itaatsizlikleri ve haddini bilmezlikleri,yani akla gelebilecek her türlü günahı keçiye geçirir. Bu keçi sırtında toplumun tüm günahları,insanları arkasında günahsız bırakarak çöle doğru gider ve gözden kaybolur. Bu gelenek yüzyıllar boyu tekrar edilir..
Bu keçi başlangıçta"kurtulan keçi" veya"kaçan keçi"olarak anılırken sonradan ismi"günah keçisi"ne dönüşür.
Yorumlar