Batı müziğinde iki sesin arası iki eşit parçaya bölünmektedir ve arada kalan ses diyez ya da bemol ifadeleriyle tanımlanır. Ancak Türk Müziğinde iki notanın arası her birine koma ismi verdiğimiz 9 eşit parçaya ayrılmaktadır. 1,4,5 ve 8 komanın özel isimleri ve harfleri(rumuz) vardır. Makamları ortaya çıkaracak olan dörtlü ve beşliler oluşturulurken bu isimler ve harflerden yararlanılır.
Ninni
Annenin çocuğunu uyutmak için kendine özgü bir ezgiyle söylediği şiirlerdir. Belli bir kafiye ölçüsü olmadığı gibi, çoğu zaman dizeler arasında tam bir ölçü birliği de görülmez. Hatta ninnilerin dörtlükler halinde olmayanları da vardır
Çocuğun uyumasının sağlanması ya da ağlamasının durması için, sade bir dille ve hece ölçüsüne göre ezgili olarak söylenen ezgili şiirlerdir.Söyleyeni belli olmayan bu ürünler dörtlüklerden ve nakarat bölümlerinden oluşur. Özel bir beste ile söylenir. Bu sözler annenin o andaki ruh durumunu yansıtır. Ninniler genellikle mani türünde bir dörtlükten meydana gelen bir çeşit türküdür. Ninni, Divanü Lügati’t Türk'de "balubalu" diye adlandırılır. Öteki Türk boylarında değişik isimler verilmiştir. ( kaynak )
Eğitsel temel - Ninniler ve dil gelişimi
Araştırmalar ninnilerin çocuğu uyutmaktan fazla bir görevinin olduğunu göstermektedir. Ninniler, çocukların büyümesine ve gelişmesine katkıda bulunmanın yanı sıra çocuk ve anne arasında sevgi bağlarını da kuvvetlendirmektedir. Çocuğun gelişiminde çevrenin en etkili olduğu dönem zekanın da en hızlı geliştiği dört yaş öncesidir. Bu anlamda ninniler çocuğa müzik sevgisini aşılamanın yanı sıra ilerideki dil gelişiminin temellerini oluşturmaktadır (Howle, 1989).
Dil gelişimi doğum ile başlar. İlk üç yıl boyunca çocuklar beyinlerinde ana öğrenme yollarını oluştururlar (Bloom, 1964). Bu noktada, beyin görme, ses, tat alma, dokunma, koku, ve duyma yolu ile öğrenmeye son derece açıktır (Dryden & Vos 1997). Daha sonra yetişkin hayatında, kişinin öğrendiği her şey bu ilk yıllarda edinilen bilgilerin üzerine kurulmaktadır ki dili oluşturan ses de bu bilgilerin içindedir (Kotulak, 1996). Eğer yetişkinler çocuklar ile şarkı söyler ve konuşurlar ise, çocuklar dilin seslerini ve ritimlerini ayırt etme becerilerini de geliştirirler. Çocuklar dilin nasıl yapılandığını anlamaya başlarlar ki bu da anadillerini konuşmanın ilk basamağını oluşturmaktadır.
Çocuk gelişiminin ilk yılları özellikle önemlidir ve son zamanlarda yapılan araştırmalara göre, çocukların hızlı beyin gelişimlerine bağlı olarak daha hızlı ve daha kolay öğrendiği bir dizi zaman aralıkları veya “pencereler” vardır. Bu zaman dilimlerinin sonunda çocuğun aynı şeyleri öğrenmesi çok zorlaşır hatta bazen imkansız hale gelir (Wolfe 1998). Çocukların ikinci bir dili öğrenmeleri ise en hızlı doğumdan itibaren altı yaşına kadar gerçekleşmektedir.
“Öğrenme pencereleri” üzerine bilgilerin çoğu oldukça yenidir ve hala tartışılmaktadır. Ancak, kesin olan şudur ki zengin bir dil ve duygu çevresinin çocuğun hızlı beyin gelişimine çok büyük katkısı vardır. Ninniler bu iki etkeni birleştirerek çocuğa duygusal anlamda güvenli ve sıcak bir ortam sağlar. Diğer yandan, ninniler aynı zamanda da anadilin ritim ve seslerini, veya başka bir kültürün diline de girişi sağlamaktadır.
Kaynaklar
Bloom, B.S. (1964). Stability and Change in Human Characteristics. New York: Wiley.
Dryden, G. & Vos, J. (1997). The Learning Revolution. Auckland, NZ: The Learning Web.
Howle, M.J. 1989. Twinkle, Twinkle Little Star: It's More Than Just A Nursery Song. Children Today, July-August.
Kotulak, R. (1996). Inside the Brain. Andrews and McMeel.
Wolfe, P., and R. Brandt. 1998. What do we know from brain research? Educational Leadership 56(3): 8-13.
Johannes Brahms – LuLLaby
Yorumlar